UOKiK ponownie po stronie konsumenta.
W dniu 8 kwietnia 2024r. opublikowane zostało uzasadnienie decyzji Prezesa UOKiK wydanej w dniu 19 grudnia 2023r. w sprawie nr RPZ 10/2023. Najważniejsze wnioski płynące z tej decyzji to:
- Deweloper nie może domagać się od nabywcy lokalu udzielenia pełnomocnictwa do ustanowienia dla siebie lub innej osoby prawa do bezpłatnego korzystania ze ścian lub dachu wybudowanego budynku w celu umieszczenia na nim reklam.
- Deweloper nie może domagać się od nabywcy lokalu udzielenia pełnomocnictw dotyczących innych inwestycji, prowadzonych na sąsiednich działkach.
- Zakres pełnomocnictw udzielanych deweloperowi musi być ściśle określony.
Powyższą decyzją Prezes UOKiK nałożył na jednego z deweloperów karę w łącznej kwocie 1 185 481 zł. za naruszenie zbiorowych interesów konsumentów polegające na posługiwaniu się wzorami umów deweloperskich zawierających klauzule niedozwolone.
Najważniejszym, ze względu na powszechność jego stosowania, postanowieniem zawartym w decyzji jest zapewne uznanie za sprzeczne z prawem domaganie się od nabywcy lokalu udzielenia pełnomocnictwa na ustanowienie prawa bezpłatnego korzystania przez dewelopera z ścian budynku w celu umieszczenia na nich reklam. Klauzule tego rodzaju są powszechnie stosowane w obrocie, a reklamy deweloperów są masowo umieszczane na niemalże każdym nowym budynku.
Z treści uzasadnienia decyzji wynika, że zastrzeżenia Prezesa UOKiK dotyczą nie tylko zakresu udzielanego pełnomocnictwa, ale także samego faktu ustanawiania na rzecz dewelopera prawa do nieodpłatnego umieszczenia reklam na ścianach lub dachu budynku. Prezes UOKiK wskazał, że tego rodzaju klauzula narusza prawa właścicielskie nabywców lokali m.in. prawo do czerpania przez nich zysków z części wspólnych nieruchomości.
Zgodnie z art. 385 [1] § 1 Kodeksu cywilnego, postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne). Uznanie tego rodzaju klauzul za niedozwolone będzie zapewne prowadzić nie tylko do usuwania przez wspólnoty mieszkaniowe reklam deweloperów, ale także do żądania od deweloperów zapłaty za bezprawne korzystanie przez nich z nieruchomości.
Powyższa decyzja jest nieprawomocna i można się spodziewać jej zaskarżenia.
Link do decyzji:
https://decyzje.uokik.gov.pl/bp/dec_prez.nsf/0/6CC250D5959378AEC1258AA10072D253?editDocument&act=Decyzja